Dışişleri Bakanı Hakan Fidan‘ın Türkiye’nin 5 yıl sonra davet edildiği Avrupa Birliği (AB) dışişleri bakanlarının Gymnich adı verilen gayri resmi toplantısına katılmasından günler sonra ABD merkezli Bloomberg’de Ankara’nın BRICS’e resmî olarak üye olmak için başvurduğuna ilişkin haber yer aldı. Haberde, Türkiye’nin, AB’ye katılma çabalarında ilerleme kaydedilememesinden duyduğu hayal kırıklığı nedeniyle BRICS’e başvurduğu ifade edildi.
TIKLAYIN | Bloomberg: Türkiye, BRICS’e katılmak için başvuru yaptı
Ankara 5 yıl sonra Gymnich’e davet edilmesini AB üyelik süreci için olumlu bir adım olarak değerlendirirken, Bakan Fidan’ın Brüksel’e gitmesinden 4 gün sonra BRICS’e resmî üyelik başvurusuyla ilgili haberlerin basına yansıması zamanlaması bakımından dikkat çekici.
Ankara’nın 5 yıl sonra davet edildiği Gymnich’te “stratejik hedef” vurgusu vardı
Dışişleri Bakanı Fidan, Gymnich’teki temaslarının ardından gazetecilere yaptığı açıklamada Türkiye’nin bir süredir davet edilmediği bu tür toplantılara bu kez çağrılmış olmasının müspet bir gelişme olduğunu söylemişti. AB üyeliğinin Türkiye için stratejik hedef olduğunu vurgulayan Bakan Fidan, toplantıyla ilgili olarak “İki başlığı detaylı biçimde ele alma imkanı bulduk. Birincisi, Türkiye-AB ilişkilerini kurumsal olarak nasıl ileri götürebileceğimiz meselesi. İkincisi, küresel ve bölgesel konularda Türkiye ve AB arasında nasıl bir iş birliği geliştirilebilir…” demişti.
“AB’ye katılma çabalarında ilerleme kaydedilmemesinden duyulan hayal kırıklığı”
Bakan Fidan’ın 29 Ağustos’ta gerçekleşen Gymnich toplantısına katılmasından yalnızca 4 gün sonra, bugün, ABD merkezli Bloomberg’de Türkiye’nin, “küresel etkisini arttırmak ve geleneksel Batılı müttefiklerinin ötesinde yeni bağlar kurmak amacıyla yükselen piyasa ülkelerinden oluşan” BRICS grubuna katılmayı resmen talep ettiği iddia edildi.
Konuyla ilgili bilgi sahibi olan ancak resmî açıklama yetkisi bulunmadığı için isimleri açıklanmayan kişilere dayandırılan Bloomberg haberinde, Türkiye’nin, BRICS’e katılma başvurusunu birkaç ay önce, “on yıllardır sürdürdüğü Avrupa Birliği’ne katılma çabalarında ilerleme kaydedilmemesinden duyduğu hayal kırıklığı nedeniyle yaptığı” aktarıldı.
Selcan Hacaoğlu ve Fırat Kozok imzalı Bloomberg haberine göre kaynaklar, başvurunun “kısmen” Türkiye’nin, 2022’de Ukrayna’yı işgal etmesinin ardından Rusya ile yakın ilişkiler kurması nedeniyle diğer NATO ülkeleri ile yaşadığı anlaşmazlıkların bir sonucu olduğunu ifade etti. Ayrıca haberde Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan yönetiminin görüşünün “jeopolitik ağırlık merkezinin gelişmiş ekonomilerden uzaklaştığı yönünde olduğu” belirtildi.
T24’e konuşan Dışişleri Bakanlığı kaynakları, BRICS’e resmî üyelikle ilgili olarak Bakanlık’ın bilgi paylaşmadığını ifade etti.
5 yıl sonra gelen Gymnich daveti
27 AB üye ülkesinin dışişleri bakanlarının katıldığı bu formattaki bir Gymnich toplantısına Ankara en son eski Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu döneminde, 2019 yılında, dahil olmuştu. Davetin basına yansımasının ardından Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Öncü Keçeli, Ankara’nın toplantı çağrılmasını “AB’nin bir diyalog arayışı” olarak nitelendirdiklerini açıklamıştı. Keçeli, “Bu olumlu yaklaşımın Gymnich Toplantıları ile sınırlı kalmaması gerekmektedir. İlişkilerde mesafe alınması için AB ile her alandaki işbirliği ve diyaloğumuzun sürekli ve sistemli bir zemine oturması ve sürdürülebilir ve öngörülebilir şekilde güçlendirilmesi esastır” demişti.
Gymnich toplantıları, AB’nin dış politika ve güvenlik stratejilerinin koordinasyonunu sağlayarak üye ülkeler arasında ortak görüş ve stratejilerin geliştirilmesine yardımcı olmayı amaçlıyor. Toplantılar, üye ülkelerin ortak dış politika hedeflerinin belirlenmesi ve uygulanması için bir platform olarak görülüyor.
Öte yandan Cumhurbaşkanı Erdoğan hafta sonu İstanbul’da yaptığı açıklamada “Türkiye, Doğu ve Batı ile ilişkilerini eş zamanlı olarak geliştirdiği takdirde güçlü, müreffeh ve etkin bir ülke haline gelebilir. Bunun dışındaki herhangi bir yöntem Türkiye’ye fayda değil zarar getirecektir” ifadelerini kullanmıştı.
BRICS nedir ve neden önemli?
BRICS, ilk olarak 2001 yılında dönemin Goldman Sachs baş ekonomisti Jim O’Neill tarafından Brezilya, Rusya, Hindistan ve Çin’in büyüme potansiyelinin altını çizen bir araştırma makalesinde ortaya atıldı. Blok, üyelerine, ABD ve Batılı müttefiklerinin hâkim olduğu dünya düzenine meydan okuyabilecekleri bir platform sağlamak amacıyla 2009 yılında gayrı resmî bir kulüp olarak kuruldu ve kuruluş Rusya tarafından başlatıldı.
Brezilya, Rusya, Hindistan ve Çin’in kurucu ülkeleri olduğu grup, 2010 yılında BRICS olarak anılmaya başlamasıyla bünyesine Güney Afrika’yı da kattı. Bu yılın başında İran, Birleşik Arap Emirlikleri, Etiyopya ve Mısır’ın katılımıyla bir genişleme sürecine girdi. Öte yandan Suudi Arabistan da birliğe katılmaya davet edildi ancak henüz katılım sağlamadı
Bu ülkeler, dünya nüfusunun yüzde 40’ından fazlasını ve küresel ekonominin dörtte birini oluşturuyor.
Bloğun, 22-24 Ekim’deki zirvesinde daha da genişlemesi gündemde.
